ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ
Η αγάπη για το βιβλίο είναι
το αποτέλεσμα μιας συστηματικής και μακροχρόνιας παιδείας,
που δεν έχει
υποχρεωτικό χαρακτήρα και καλλιεργείται από μικρή ηλικία.
Το σχολείο είναι ένας χώρος
που σχετίζεται με το βιβλίο και μπορεί να συμβάλλει δραστικά
στην ανάπτυξη
και τη θεμελίωση της φιλαναγνωσίας, μέσα από την ύπαρξη σχολικής βιβλιοθήκης.
Τα παιδιά εκεί, ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το κοινωνικό και το
οικονομικό τους υπόβαθρο, έρχονται σε επαφή και γνωρίζουν το βιβλίο.
|
Σύμφωνα με
επιστημονικές έρευνες, διαβάζοντας λογοτεχνία ένα παιδί:
|
|
§ μαθαίνει να
χρησιμοποιεί τη γλώσσα σωστά, εμπλουτίζοντας το λεξιλόγιό του,
§ ασκεί τη μνήμη του,
§ εμπλουτίζει τη
φαντασία του.
§ Καλλιεργεί την
κριτική του σκέψη και ικανότητα, τις ηθικές αξίες και την αυτοεκτίμησή του.
Επιπλέον, η συστηματική ενασχόληση
με τη λογοτεχνία:
§ Εξασφαλίζει την
ισορροπημένη συναισθηματική ανάπτυξή του παιδιού και
§ Βελτιώνει την
ικανότητά του να συγκεντρώνεται.
§ Τέλος, ο νεαρός
μαθητής μέσα από τα λογοτεχνικά αναγνώσματα, έρχεται σε επαφή με άλλες κουλτούρες και
ιδέες, διευρύνοντας τον πνευματικό του ορίζοντα.
Είναι επιθυμητό να
καταστήσουμε τα παιδιά μας ικανά να ανακαλύψουν τα δικά τους κίνητρα για
διάβασμα, να προβάλλουν τον εαυτό τους στο κείμενο, έχοντας την εντύπωση
ότι εκείνοι έγραψαν αυτό που διαβάζουν.
|
|
Προτεινόμενες δράσεις φιλαναγνωσίας:
Οι ακόλουθες δράσεις φιλαναγνωσίας, προτείνεται να εφαρμοστούν ατομικά ή
ομαδικά, ανάλογα με τις προτιμήσεις, τα γούστα και τις επιλογές των παιδιών.
Δεν πρέπει να αποκτήσουν καταναγκαστικό χαρακτήρα, αλλά παιγνιώδη, ευχάριστο
και οικείο.
Ανατροπή της ιστορίας που διαβάστηκε
Ο νεαρός μαθητής μπορεί να
δώσει μια δική του εκδοχή για την εξέλιξη της πλοκής, αλλάζοντας τα γεγονότα, προσθέτοντας
δικά του στοιχεία και ήρωες, αλλάζοντας
το τέλος.
Αφήγηση της ιστορίας ως πρωταγωνιστής
Το παιδί διατυπώνει την
ιστορία από την οπτική γωνία του ήρωα, διατυπώνοντας τη γνώμη του, τα
συναισθήματά του, τους φόβους, την αγωνία, το άγχος του. Εκδηλώνει φανερά και
ελεύθερα τα συναισθήματά του, αφού φορά το προσωπείο του ήρωα και δεν νιώθει
ντροπή ή ενοχή.
Μαγνητοφωνώντας/Βιντεοσκοπώντας την ιστορία
Ο νεαρός αναγνώστης υποδύεται τον ήρωα ή την
ηρωίδα του κειμένου. Βιντεοσκοπεί ή μαγνητοφωνεί μια σκηνή, ένα επεισόδιο ή ένα
κεφάλαιο της επιλογής του και προσθέτει χρώματα, ήχους, τραγούδια και
γενικότερα οπτικά και ηχητικά εφέ, πλάθοντας εκ νέου την ιστορία.
Δραματοποίηση
Από τον αναγνώστης ή από μια ομάδα
αναγνωστών επιλέγεται το αγαπημένο κεφάλαιο από το βιβλίο και δραματοποιείται. Τα
παιδιά μπορούν να υποδυθούν τον ήρωα έτσι όπως σκιαγραφείται από τον συγγραφέα
ή να αλλάξουν τους διαλόγους, ανάλογα με την προσωπική τους άποψη. Είναι
σημαντικό να νιώθουν ότι μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα και να διατυπώσουν τη
γνώμη τους ανοιχτά και χωρίς περιορισμούς, για τις καταστάσεις και τις σκηνές
που διάβασαν.
Παντομίμα
Ομαδικό παιχνίδι: ένα παιδί από την ομάδα ή
από κάθε ομάδα (ανάλογα με τον τρόπο που θα παιχτεί) υποδύεται έναν ήρωα
αναπαριστώντας μια χαρακτηριστική συνήθειά του π.χ. ξύνει το κεφάλι του
συνέχεια, φορά χρωματιστά καπέλα, ενώ τα μέλη της ομάδας καλούνται να
ανακαλύψουν και να πουν το όνομα του πρωταγωνιστή.
Κόμικ / Ιστορία
Οι νεαροί αναγνώστες παίρνουν ένα ήρωα από
το κείμενο, μια σκηνή ή ένα κεφάλαιο της επιλογής τους και δημιουργούν μια δική
τους ιστορία σ’ ένα κόμικ, τοποθετώντας τα στοιχεία που πήραν από το αρχικό
κείμενο. Μπορούν να εικονογραφήσουν την ιστορία τους, χρησιμοποιώντας τα
χρώματα της επιλογής τους.
Εξώφυλλο
Τι συναισθήματα προκλήθηκαν από την ανάγνωση αυτής
της ιστορίας; Τι σκέψεις αναδύθηκαν; Συμφωνώ με το εξώφυλλο του βιβλίου;
Ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο; Το παιδί καλείται να δράσει ως εικονογράφος,
δημιουργώντας το δικό του εξώφυλλο, ανάλογα με τις απαντήσεις που θα δώσει στα
παραπάνω ερωτήματα.
Είμαι ένας μικρός καλλιτέχνης
Μια δραστηριότητα που απευθύνεται σ’ όλες τις
ηλικιακές ομάδες, αφού ο μαθητής καλείται να ζωγραφίσει ή να φτιάξει από
πλαστελίνη, πηλό ή από οποιοδήποτε άλλο υλικό έναν ήρωα της ιστορίας ή την
αγαπημένη του σκηνή.
«Αν ήμουν βιβλίο θα ήμουν ένα παράθυρο που θα έβλεπε σ’ όλες τις χώρες,
σ’ όλες τις θάλασσες, σ’ όλα τα πρόσωπα των παιδιών. Αν ήμουν βιβλίο θα ήθελα
να με διαβάσουν, να χαϊδέψουν τις σελίδες μου. Μακάρι να ήμουν βιβλίο για να
ταξιδεύω όπου θέλω εγώ»…