Οι Τρεις Ιεράρχες

Στις 30 Ιανουαρίου γιορτάζουμε τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών. Αυτή η γιορτή, λέγεται και «Γιορτή των Γραμμάτων», αφού οι Τρεις Ιεράρχες ήταν Μεγάλοι Δάσκαλοι αλλά και Πατέρες της Εκκλησίας. Αναφερόμαστε στους τρεις Αγίους: Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό. Αναλυτικότερα:

Μέγας Βασίλειος

Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου το 330 μ. Χ. Μεγάλωσε μέσα σε χριστιανικό περιβάλλον. Σπούδασε ιατρική, ρητορική, αστρονομία, γεωμετρία, θεολογία κι έπειτα αφιερώθηκε στον Θεό. Έγινε Επίσκοπος Καισαρείας, που έμεινε στην ιστορία ως «Μέγας» και ως «Επίσκοπος της αγάπης». Θεωρείται «Πατέρας της Εκκλησίας»  και σ’ αυτόν αποδίδεται η «Θεία λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου».

 Το έργο του: έγραψε πολλά βιβλία. Ίδρυσε τη Βασιλειάδα, δηλαδή μία ολόκληρη πόλη, με νοσοκομείο, πτωχοκομείο, γηροκομείο, λεπροκομείο και σχολείο.

Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, γεννήθηκε γύρω στο 350 μ. Χ. στην Αντιόχεια της Συρίας. Έβγαζε κηρύγματα για τον Θεό σε πολλά μέρη κι έπειτα έγινε Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη. Αφιέρωσε τη ζωή του στον Θεό.

Γιατί ονομάστηκε Χρυσόστομος;  Όταν κήρυττε ήταν σαν να έτρεχε χρυσάφι από το στόμα του. Σε κάθε ομιλία του μαζευόταν πλήθος κόσμου, μόνο για ν’ ακούει τα φλογερά κηρύγματά του.

Το έργο του: αφιέρωσε τη ζωή του στη φιλανθρωπία. Τα συσσίτια που οργάνωνε έτρεφαν 7.000 ανθρώπους ημερησίως.

Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός

Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στο χωριό Αριανζός κοντά στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Ο Γρηγόριος υπήρξε Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα. Είναι γνωστός με το προσωνύμιο «Θεολόγος», γιατί τα λόγια του, τα κηρύγματά του και τα γραπτά του, θεμελίωσαν την ορθόδοξη πίστη.  Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ήταν φίλος, συσπουδαστής  και συνομήλικος του Βασιλείου. Σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία στη Ναζιανζό, στην Καισάρεια, στην Αλεξάνδρεια και στην Αθήνα κι έπειτα αφοσιώθηκε στον Χριστό.

Το έργο του: ως επίσκοπος της Ναζιανζού και ως Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως πολέμησε τις αιρέσεις. 

Γιατί δεν πρέπει να βρίζουμε;

Οι ειδικοί σε θέματα γλώσσας, υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι που βρίζουν τείνουν συνήθως να είναι δυσάρεστοι, επικριτικοί και θυμωμένοι.

Από την άλλη πλευρά, εκείνοι που δεν βρίζουν είναι συνήθως ήρεμοι άνθρωποι, οι οποίοι προσπαθούν υπομονετικά και χωρίς ξεσπάσματα ν’ αντιμετωπίσουν τις καθημερινές ενοχλήσεις.

 Γιατί όμως δεν κάνει να βρίζουμε;

Οι βρισιές και οι αισχρολογίες βλάπτουν την υπόληψή μας. Όλοι θέλουμε να κάνουμε καλή εντύπωση στον περίγυρό μας. Ο τρόπος που μιλάμε καθορίζει: ποιους θα κάνουμε φίλους, πόσο θα διαρκέσει η φιλία μας με τους άλλους, πόσο σεβόμαστε τους γύρω μας, αλλά κυρίως τον εαυτό μας. Στην πραγματικότητα, στις διαπροσωπικές μας σχέσεις,  σημαντικό ρόλο παίζει ο τρόπος που μιλάμε κι όχι τόσο η εμφάνιση, όπως νομίζουν οι περισσότεροι. Όταν αρχίσουμε να μιλάμε, οι άνθρωποι που βρίσκονται στον περίγυρο μας θα μας κρίνουν και θα σχηματίσουν τη δική τους άποψη για εμάς.  Οι βωμολοχίες, οι ύβρεις και οι προσβολές μπορεί να έχουν απομακρύνει από κοντά μας κάποιον. Έτσι, βλάπτουμε μόνο τον εαυτό μας, καθώς χάνουμε το σεβασμό των συνομιλητών μας. 

Δεν πρέπει να βρίζουμε επειδή απλώς βρίζουν όλοι, αλλά πρέπει να βρούμε εναλλακτικούς τρόπους για να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, κυρίως το θυμό μας. Όταν νιώθουμε οργή, για να καταφέρουμε να την ελέγξουμε, πρέπει να βρίσκουμε την ψυχραιμία να σκεφτόμαστε πριν μιλήσουμε, επειδή θα πούμε κάτι για το οποίο θα μετανιώσουμε στη συνέχεια. Επίσης, για να μειώσουμε την ένταση, καλό θα ήταν να κάνουμε ένα αστείο ή να πούμε κάτι χιουμοριστικό.

Επιπλέον, όταν σε μία συζήτηση καταλαβαίνουμε ότι θυμώνουμε, είναι απαραίτητο να τη διακόψουμε, να απομονωθούμε σ’ έναν χώρο και να σκεφτούμε πιο ψύχραιμα, μένοντας εκεί μέχρι να ηρεμήσουμε. Εναλλακτικά, είναι χρήσιμο να κάνουμε μια δραστηριότητα, για να εκτονωθούμε.

Γενικότερα, ο εσωτερικός επιθετικός μονόλογος  πρέπει να σταματάει και να ελέγχεται, επειδή μπορεί να μας εξαγριώσει περισσότερο.

Το να υπερνικήσει κανείς τη συνήθεια, του να χρησιμοποιεί άσχημη γλώσσα θα τον βοηθήσει ν’ αποκτήσει μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση και αυτοσεβασμό, καθώς και σεβασμό για τους άλλους.

Ώρα για διάβασμα!

Πώς και με ποιο τρόπο θα διαβάσω; 

Δεν υπάρχει ένας, μοναδικός και μαγικός τρόπος για να διαβάζουμε αποδοτικά τα θεωρητικά μαθήματα (π.χ. ιστορία). Ο κάθε μαθητής μπορεί να δοκιμάσει πολλές μεθόδους, μέχρι να καταλήξει σ’ εκείνη που τον βολεύει και ταιριάζει στο χαρακτήρα του.

Βασική επιδίωξη όμως είναι ο νεαρός μαθητής να μάθει να διαβάζει μόνος του, χωρίς την επίβλεψή μας. Είναι απαραίτητο, το παιδί να γνωρίζει ότι ο ρόλος μας θα είναι υποστηρικτικός και βοηθητικός, σε περίπτωση που συναντήσει μια δυσκολία, αλλά πρέπει να κατακτήσει μόνο του, τη διαδικασία και τη μέθοδο μελέτης. Έτσι, θα καλλιεργήσει την υπευθυνότητα και την αυτονομία του.

 Ένας μαθητής μπορεί να δοκιμάσει τον εξής τρόπο:

1. Αρχικά, διαβάζουμε τον τίτλο του κεφαλαίου κι έπειτα τον τίτλο του μαθήματος, επειδή έτσι διαμορφώνουμε την αρχική εικόνα όσων ακολουθούν.

2. Έπειτα, επεξεργαζόμαστε τους υπότιτλους και παρατηρούμε τις εικόνες, διαβάζοντας τις λεζάντες τους. Σ’ αυτά τα σημεία, περιλαμβάνονται τα στοιχεία στα οποία πρέπει να δώσουμε έμφαση.

3. Κατόπιν, κάνουμε μια πρώτη ανάγνωση του κειμένου. Έχει αποδειχθεί ότι ο καλύτερος τρόπος είναι να μαθαίνουμε μία-μία παράγραφο. Όταν οι παράγραφοι είναι μεγάλες, τις χωρίζουμε στη μέση ή σε μικρότερα κομμάτια, βάζοντας σημάδι με το μολύβι μας. Διαβάζουμε δυνατά, επειδή όταν ακούμε αυτά που λέμε συγκεντρωνόμαστε καλύτερα. 

4. Στη συνέχεια, υπογραμμίζουμε τις λέξεις κλειδιά και δίνουμε έμφαση σε υπογραμμισμένες ή έντονα γραμμένες λέξεις, προτάσεις και ημερομηνίες, αν υπάρχουν.

5. Ακολουθεί δεύτερη, τρίτη και τέταρτη ανάγνωση (αν χρειαστεί). 

6.  Ύστερα, προσπαθούμε να πούμε φωναχτά όσα διαβάσαμε (μία- μία παράγραφο ξεχωριστά), χωρίς να κοιτάζουμε το βιβλίο. Αν όμως δεν θυμόμαστε κάτι, συμβουλευόμαστε το κείμενο και συνεχίζουμε να το διηγούμαστε. Μόνο όταν πούμε την παράγραφο χωρίς να κοιτάξουμε καθόλου μέσα στο κείμενο, προχωράμε και στην επόμενη. Το ίδιο κάνουμε μέχρι να μάθουμε όλο το μάθημα. 

7. Τέλος, κάνουμε επανάληψη. Λέμε από την αρχή όλο το μάθημα, προσπαθώντας να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας, όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες.

Συμβουλές:

       1.   Θα ήταν προτιμότερο, η  πρώτη ανάγνωση κάθε παραγράφου να είναι αργή, ώστε να καταλάβουμε το νόημα.

 2.  Μπορούμε να αναπαριστούμε με κινήσεις των χεριών και του σώματός μας, όσα περιγράφονται (αν αυτό φυσικά είναι εφικτό) ή ακόμη και να διαβάζουμε τραγουδιστά το κείμενο.

3. Αν μας δυσκολεύουν ορισμένες λέξεις π.χ. ονόματα και ημερομηνίες μπορούμε να τις γράφουμε σε ένα πρόχειρο τετράδιο. 

Τ' αδέρφια μας ομορφαίνουν τη ζωή!

Αν έχεις μεγαλώσει με αδέρφια, γνωρίζεις πόσο σημαντικός είναι αυτός ο δεσμός. Ακόμη και οι τσακωμοί αλλά και οι εντάσεις που ενδεχομένως να υπάρχουν, δίνουν σ’ αυτή τη σχέση μια μοναδική κι ανεκτίμητη αξία.

Γιατί όμως είναι σημαντικό να έχεις αδέρφια;

Σύμφωνα με έρευνες, τ’ αδέρφια ασκούν μεγαλύτερη επιρροή στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας, σε σχέση με τους γονείς. Αυτό το φαινόμενο, οφείλεται στο γεγονός  ότι οι σχέσεις μεταξύ αδερφών είναι έντονες και περιέχουν υποστήριξη, αγάπη και ανταγωνισμό. Έτσι, από τη σχέση με τ’ αδέρφια του, ένας άνθρωπος μαθαίνει να χειρίζεται και όλες τις υπόλοιπες σχέσεις στη ζωή του, τις αντιδράσεις και τη στάση του, απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις. 

             Επιπλέον, όταν τα παιδιά μαλώνουν με τους γονείς τους και νιώθουν μοναξιά, τ’ αδέρφια είναι το καταφύγιο και η παρηγοριά τους. Δεν νιώθουν ποτέ μοναξιά κι εγκατάλειψη.

Έρευνες αποδεικνύουν,  ότι η αλληλεγγύη που έχουν τ’ αδέρφια μεταξύ τους, τα βοηθά να διαχειρίζονται τις δύσκολες καταστάσεις που προκύπτουν, αφού αισθάνονται ότι κάποιος θα τους υποστηρίξει και θα είναι στο πλάι τους.

Τα μεγαλύτερα αδέρφια μας κάνουν εξυπνότερους; 

Ερευνητές στο πανεπιστήμιο του Τορόντο, έδωσαν σε μαθητές ένα τεστ με ασκήσεις λεξιλογίου και διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που είχαν μεγαλύτερα αδέρφια, είχαν υψηλότερη βαθμολογία σε σχέση με εκείνα που δεν είχαν.

          Η ζωή με αδέρφια, βοηθά το άτομο να αλληλεπιδρά, να ζει και να μεγαλώνει με ανθρώπους που διαφέρουν από αυτόν. Έτσι, μαθαίνει ν’ αποδέχεται τους άλλους με τα ελαττώματα και τις αδυναμίες τους, να συμβιβάζεται και να υποχωρεί. 

        Η ζωή με αδέρφια διδάσκει στο άτομο να μοιράζεται, ν' ακούει με προσοχή τη γνώμη του άλλου, όσο διαφορετικός κι αν είναι από τον ίδιο και να συγχωρεί. Τ' αδέρφια βοηθούν ν' ανακαλύψει κανείς πως δεν είναι το κέντρο του κόσμου, αλλά πως πρέπει να νοιάζεται και να φροντίζει τους ανθρώπους γύρω του, υπολογίζοντας τους ισάξια και ισότιμα. 

Τα ζωάκια αγαπώ, καλούς μου φίλους τα θεωρώ!!

Κατοικίδιο και παιδί

Τα παιδιά αγαπούν ιδιαιτέρως τα ζώα κι αλληλεπιδρούν με αυτά θαυμάσια. Όλοι έχουμε δει μικρά παιδιά να κυνηγούν περιστέρια στα πάρκα, να εντυπωσιάζονται όταν βλέπουν  ένα σκυλάκι και να θέλουν να το σφίξουν στην αγκαλιά τους.

Ένα ζωάκι είναι ένας εξαιρετικός φίλος για και ένας μοναδικός συμπαίκτης, αφού δεν κρίνει, δεν διακόπτει, δεν σχολιάζει, δεν παρεμβαίνει σε καμία ιστορία που ένα παιδί του διηγείται, δεν αμφισβητεί τα λεγόμενά του, δείχνει πάντα κατανόηση στους κακούς βαθμούς. Γενικότερα, είναι ένας σύντροφος με διακριτικότητα, που δεν σε εγκαταλείπει ποτέ. Προστατεύει, συντροφεύει και συμμαχεί με το αφεντικό του. Το σημαντικότερο όλων όμως, είναι ότι διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο, στην  ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης και της ψυχολογίας του νεαρού ατόμου.

     Πολυάριθμες  μελέτες αποδεικνύουν, ότι η αλληλεπίδραση με τα ζώα βοηθά τους ανθρώπους να εκτονώσουν το άγχος, ενώ η κατοχή σκύλου, προάγει έναν πιο υγιεινό και περισσότερο δραστήριο τρόπο ζωής (π.χ. βγάζοντας τον σκύλο βόλτα, περπατώ και αθλούμαι, αποφεύγοντας την καθιστική ζωή κ.ά.).

Ποια είναι όμως τα οφέλη της απόκτησης κατοικίδιου στην ψυχολογία του παιδιού;

1. Συναισθηματικά οφέλη

Η ύπαρξη ενός κατοικίδιου ζώου, παρέχει αίσθημα ασφάλειας, λόγω της συνεχόμενης παρουσίας του στο σπίτι. Ταυτόχρονα, συνοδεύει το παιδί σε όλα τα στάδια εξέλιξής του (π.χ. όταν έχει άγχος για τη σχολική του επίδοση, στις αντιζηλίες μεταξύ αδελφών κ.ά.). 

Ένα ζωάκι δεν απορρίπτει το παιδί ποτέ, αλλά αντίθετα, το αποδέχεται και το αγαπά, όπως πραγματικά είναι. Έτσι, το νεαρό άτομο, νιώθει ότι ανήκει κάπου και επιβεβαιώνει το ρόλο του στην οικογένεια και την κοινωνία.

Τα παιδιά- ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων εκπαιδεύονται στο να νοιάζονται και να σέβονται τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των άλλων.  Από πρόσφατες έρευνες καταδεικνύεται ότι τα παιδιά διαμέσου της σχέσης με το ζωάκι τους, αναγνωρίζουν καλύτερα τα δικά τους συναισθήματα, αλλά και των άλλων. 

2. Σωματικά οφέλη

Έχουμε διαπιστώσει, μέσα από έρευνες, πως τα παιδιά που μεγαλώνουν στο σπίτι με κάποιο κατοικίδιο, έχουν μειωμένες πιθανότητες να εμφανίσουν αλλεργίες, ενώ αντιμετωπίζουν και λιγότερες ασθένειες.

Επιπλέον, η απόκτηση ενός κατοικίδιου ζώου, «αναγκάζει» τον ιδιοκτήτη του, να ασκείστε καθημερινά. Κυρίως  το σκυλάκι  χρειάζεται συχνά μια βόλτα, με σκοπό να καλύψει τις φυσικές τους ανάγκες.

Επιπροσθέτως, μελέτες δείχνουν πως τα σκυλιά μειώνουν τα επίπεδα του άγχους. Απλώς μιλώντας ή  χαϊδεύοντας το κατοικίδιο, ο άνθρωπος αποβάλλει το άγχος, καθώς η απόκτηση και η φροντίδα ενός σκύλου, μειώνει τις ορμόνες του στρες.

3. Η έννοια της ύπαρξης και ο κύκλος της ζωής

Από τη συγκατοίκηση μ’ ένα κατοικίδιο, έννοιες  όπως: γέννηση, ανάπτυξη, ενηλικίωση, γηρατειά και θάνατος, γίνονται εύκολα και άμεσα αντιληπτές. Το ζωάκι εντάσσεται στον μικρόκοσμο του νεαρού ατόμου και το βοηθά ν’ ανακαλύψει τον εαυτό του, συνειδητοποιώντας τα στάδια της ζωής. Για παράδειγμα, ο νέος φίλος του παιδιού πεινάει, διψάει, κρυώνει, αρρωσταίνει και πονάει. Έτσι, του δημιουργούνται ερωτήματα για τη ζωή και την ύπαρξη, τα οποία καλούνται να απαντηθούν από τους ενήλικες. Οι απαντήσεις που θα δοθούν γίνονται άμεσα αντιληπτές, αφού έχουν ήδη βιωθεί ως κατάσταση μέσα από τη σχέση παιδιού- κατοικίδιου.

Επιπλέον, τα παιδιά εξοικειώνονται με δύσκολα θέματα όπως η απώλεια και το πένθος. Ο θάνατος του κατοικίδιου, μπορεί να προετοιμάσει συναισθηματικά τα παιδιά στις περιπτώσεις απώλειας αγαπημένου τους προσώπου.

4. Κοινωνικοποίηση

Ένα κατοικίδιο μπορεί να βοηθήσει στην κοινωνικοποίηση ακόμη και των παιδιών, που είναι εσωστρεφή. Η προσέγγιση ενός παιδιού που έχει ένα σκυλάκι από τ’ άλλα παιδιά, που θα το πλησιάσουν για να το χαϊδέψουν ή να παίξουν μαζί του, είναι ευκολότερη και συχνότερη. Έτσι, το νεαρό άτομο αποκτά νέους φίλους, που μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα και κυρίως την αγάπη τους για τα ζώα.

Αξίζει να δούμε το ζήτημα κι από την οπτική γωνία του κατοικίδιου, όπου οι άνθρωποι που ζουν μαζί του, είναι φίλοι του και τους αγαπά πολύ, χωρίς να τους κριτικάρει και να προσπαθεί να τους αλλάξει. Αυτή η αντιμετώπιση βοηθά το παιδί να αγαπήσει τον εαυτό του και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση. 

Συμπερασματικά

Ένα κατοικίδιο μπορεί:

• να γίνει ο καλύτερος φίλος του παιδιού και ένας ακούραστος σύντροφος στο παιχνίδι, ειδικά όταν δεν έχει αδέλφια ή είναι κουρασμένοι οι γονείς του, για να παίξουν μαζί του.
• Καλλιεργεί κοινωνικές δεξιότητες. Τέλος,
• βοηθά τα παιδιά να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση, αφού περνούν αρκετές ώρες έξω από το σπίτι, παίζοντας και τρέχοντας με το κατοικίδιο τους (ιδιαίτερα αν είναι σκύλος). 

·          Η ύπαρξη των κατοικίδιων στο σπίτι, μαθαίνει πολύ σημαντικές έννοιες στα παιδιά, όπως: την πίστη, τη φιλία, τη συμπόνια και την ανιδιοτελή αγάπη.

·         Τα παιδιά αναλαμβάνουν ευθύνες (π.χ. να πάρουν βόλτα το σκυλάκι, να το ταΐσουν κ.ά.). Έτσι γίνονται υπεύθυνα, αυτόνομα και ανεξάρτητα, ενώ ταυτόχρονα εκπαιδεύονται στο να φροντίζουν και κάποιον άλλον εκτός από τον εαυτό τους.

·         Βγαίνουν λοιπόν από το «εγώ» τους και μαθαίνουν να μπαίνουν στη θέση του «άλλου». 

Ορισμένοι βασικοί κανόνες:

Πριν οδηγηθούμε στην απόφαση να πάρουμε ένα ζωάκι στο σπίτι μας, θα πρέπει να έχουμε συνειδητοποιήσει ότι θα το έχουμε κοντά μας, για πολλά χρόνια. 

Αρχικά είναι απαραίτητο να έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ένα ζώο έχει συγκεκριμένες φυσικές ανάγκες, οπότε πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι κάθε μέρα να ξυπνάμε για τη βόλτα του, ανεξαρτήτως της ώρας που έχουμε κοιμηθεί ή των καιρικών συνθηκών που επικρατούν.

Ένα ζωάκι χρειάζεται πάντοτε τη φροντίδα μας, χρόνο, προσοχή, στοργή κι εκπαίδευση. Επίσης έχει ανάγκη από συγκεκριμένη διατροφή και από τακτικές επισκέψεις στον κτηνίατρο. Έτσι, πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να ξοδέψουμε ένα κομμάτι του οικονομικού προϋπολογισμού μας για την κάλυψη αυτών των αναγκών.

Διαδίκτυο- Χρήση και κατάχρηση- Προστασία

Τι είναι διαδίκτυο:

Διαδίκτυο (Internet): Ονομάζεται το παγκόσμιο δίκτυο, στο οποίο είναι συνδεδεμένοι εκατομμύρια  υπολογιστές. Μέσω αυτών μπορούμε να επισκεφτούμε κάθε είδους αρχεία και ιστοσελίδες ή να επικοινωνήσουμε.

Τα πλεονεκτήματα του διαδικτύου:

            Το διαδίκτυο μας προσφέρει εύκολη πρόσβαση σ’ έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών. Κάθε άνθρωπος, οποιασδήποτε ηλικίας, με οποιαδήποτε ιδιότητα (μαθητής, εκπαιδευτικός, επαγγελματίας κ.ά.), έχει τη δυνατότητα να επισκέπτεται έναν μεγάλο αριθμό ιστοσελίδων απ’ όλο τον κόσμο και να αντλεί γνώσεις για οποιοδήποτε θέμα ενδιαφέρεται.

Ταυτόχρονα, ο χρήστης μπορεί να επισκέπτεται ηλεκτρονικές εφημερίδες και περιοδικά κι έτσι να ενημερώνεται για την επικαιρότητα. 

            Επιπλέον, το διαδίκτυο ευνόησε ιδιαίτερα τις  συναλλαγές μεταξύ ατόμων και εταιρειών. Με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και των τηλεδιασκέψεων υπογράφονται συμφωνίες, κλείνονται συνεργασίες και προωθούνται αγαθά σε παγκόσμιο επίπεδο. Όλα αυτά πραγματοποιούνται με μεγάλο κέρδος σε χρόνο και χρήμα, αφού η απόσταση δεν εμποδίζει τους ανθρώπους πλέον, να συνεργάζονται. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις, διαφημίζουν και πουλούν τα προϊόντα τους στους καταναλωτές, χωρίς να χρειάζεται αυτοί  να μετακινηθούν από το σπίτι τους.

              Ακόμη, το διαδίκτυο χρησιμοποιείται  και στον τομέα της δημόσιας διοίκησης. Η χρήση του, έχει ως αποτέλεσμα την καλύτερη οργάνωση και δράση των κρατικών υπηρεσιών, με στόχο την αμεσότερη εξυπηρέτηση του πολίτη.

              Δεν μπορούν να παραληφθούν οι προσφερόμενες δυνατότητες σε επίπεδο ψυχαγωγίας. Ο χρήστης μπορεί να ακούσει μουσική, να παίξει παιχνίδια, να κάνει «επισκέψεις» σε μουσεία και να παρακολουθήσει πολιτιστικά δρώμενα. 

Επιπροσθέτως, η χρήση του διαδικτύου στο χώρο της εκπαίδευσης, έχει αλλάξει εντελώς τα δεδομένα, καθώς η διδασκαλία γίνεται με πιο ελκυστικό κι ευχάριστο τρόπο.       

 Αξίζει ν’ αναφερθούν, οι δυνατότητες επικοινωνίας που προσφέρει το διαδίκτυο. Άνθρωποι από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, με διαφορετική κουλτούρα, γλώσσα και νοοτροπία έρχονται σε επαφή, ανταλλάσσοντας απόψεις και ιδέες. Τα σύνορα, οι διακρίσεις και τα στερεότυπα καταργούνται.    

Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν  στο διαδίκτυο

             Στο διαδίκτυο όμως, κρύβονται πολλοί κίνδυνοι. Γι’ αυτό το λόγο οι χρήστες πρέπει να γνωρίζουν κάποιους κανόνες ασφαλείας, με σκοπό να προστατευτούν οι ίδιοι, οι οικείοι τους αλλά και η περιουσία τους.

Αρχικά, ο χρήστης δεν μπορεί να ελέγξει την εγκυρότητα των πληροφοριών που διαβάζει. Έτσι, ελλοχεύει ο κίνδυνος να χειραγωγηθεί, να παραπληροφορηθεί και να  βρεθεί σε σύγχυση.

             Επιπλέον, η πολύωρη ενασχόληση προκαλεί εθισμό, ενισχύει την εσωστρέφεια, οδηγεί στην απομόνωση και στη χαλάρωση των διαπροσωπικών σχέσεων, με συνέπεια ο άνθρωπος να μένει μόνος του.

            Με σκοπό να αποφευχθεί η αρνητική επίδραση του διαδικτύου, το άτομο οφείλει να γνωρίζει τους κινδύνους του κυβερνοχώρου και να το χρησιμοποιεί με μέτρο, ικανοποιώντας τις ανάγκες του. Η προσέγγιση και οι επεξεργασία των παρεχόμενων πληροφοριών πρέπει να γίνεται με κριτική σκέψη.

Μέτρα προστασίας από τους κινδύνους του διαδικτύου:

Σύμφωνα με τη μελέτη της Microsoft, οι γονείς για να προστατέψουν την οικογένειά τους από τους κινδύνους του διαδικτύου, πρέπει ν’ ακολουθήσουν τέσσερα βήματα:

·          Ανοικτή επικοινωνία με τα παιδιά για τους λόγους που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο.

·          Ορισμός κανόνων για τη χρήση του διαδικτύου.

·         Απόρρητη αποθήκευση προσωπικών δεδομένων.

·         Εγκατάσταση και χρήση τεχνολογίας για την ασφάλεια της 
οικογένειας.

Γενικότερα, οι ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς και τα παιδιά ν’ ακολουθήσουν τις παρακάτω οδηγίες, με σκοπό να προστατευτούν από τους κινδύνους, που ελλοχεύουν στον κυβερνοχώρο.

·         Χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κάνω φίλους μόνο τους γνωστούς μου ανθρώπους. Αποφεύγω τους αγνώστους, όπως θα τους απέφευγα και στην κανονική μου ζωή. Δεν θα ακολουθούσα ποτέ έναν άγνωστο άνθρωπο στο δρόμο αν μου το ζητούσε, έτσι δεν ακολουθώ (follow) ούτε κάνω φίλο (add as a friend)  κανέναν άγνωστο στο διαδίκτυο. Επιλέγω τους διαδικτυακούς μου φίλους με προσοχή, με τα κριτήρια που τους επιλέγω και στην καθημερινή μου ζωή.

·         Τα προσωπικά μου στοιχεία, όπως η διεύθυνση και το τηλέφωνο μου, πρέπει να μην γνωστοποιούνται, ιδιαίτερα όταν μου τα ζητούν άγνωστα άτομα. Επιπλέον, αποφεύγω να κοινοποιώ τα μέρη που συχνάζω και επισκέπτομαι, αλλά και ν’ ανακοινώνω δημόσια το σημείο που βρίσκομαι, για να μην γίνω εύκολα αντικείμενο εκμετάλλευσης (π.χ. αναρτώ ότι είμαι διακοπές και κάποιος κλέβει το σπίτι μου).

·         Ο κυβερνοχώρος είναι μια ψηφιακή αναπαράσταση της καθημερινής μας ζωής. Έτσι, όπως δεν θα μιλούσα μ’ έναν άγνωστο, αποφεύγω να μιλώ με αγνώστους και ιδιαιτέρως να αποκαλύπτω ότι βρίσκομαι μόνος ή μόνη μου στο σπίτι, επειδή μπορεί να θέσω σε κίνδυνο την προσωπική μου ασφάλεια. Η πραγματική ταυτότητα του συνομιλητή μου είναι κρυφή κι ενδεχομένως επικίνδυνη.

·         Αναφέρω στους γονείς ή τους δασκάλους μου, οτιδήποτε θεωρώ παράξενο ή «ύποπτο». Δεν αγνοώ καμία συμπεριφορά που με προβληματίζει ή με θίγει. Ζητώ βοήθεια!

·         Σέβομαι του νόμους περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, έτσι δεν κατεβάζω πειρατικά μουσική και ταινίες. Όλοι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, έχουν το δικό τους ψηφιακό ίχνος. Δεν καλυπτόμαστε με ψεύτικο όνομα και e-mail.

·         Ανεβάζω υλικό με σεβασμό σ’ εμένα και τους άλλους.

·         Σέβομαι την ιδιωτική μου ζωή, αλλά και τη ζωή των άλλων.

·         Επιλέγω πολύ προσεκτικά τους κωδικούς πρόσβασης σε όλους τους ηλεκτρονικούς λογαριασμούς μου. Είναι απαραίτητο αυτοί να περιλαμβάνουν γράμματα και αριθμούς, με σκοπό να μην είναι αντιγράφονται εύκολα.

·         Δεν μοιράζομαι με κανέναν, εκτός από τους γονείς μου, τους κωδικούς μου. 

Διαδικτυακή εξάρτηση

Με τη διάδοση του διαδικτύου, εξελίχθηκε και ο διαδικτυακός εθισμός, παρουσιάζοντας τα πρώτα κρούσματά του, τη δεκαετία του ’90 στις ΗΠΑ.

 Χαρακτηριστικά της διαδικτυακής εξάρτησης:

            Τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν τον υπό συζήτηση εθισμό, προκύπτουν από την αίσθηση έλλειψης κοινωνικής αναγνώρισης, την ντροπαλότητα και τη συστολή. Το άτομο αναζητά ένα κοινωνικό πλαίσιο, για να ορίσει και να αναγνωρίσει τον εαυτό του και την ταυτότητά του. Αναλυτικότερα είναι τα παρακάτω:

·         Ανάγκη για μεγαλύτερη ενασχόληση με το διαδίκτυο σε σχέση με το παρελθόν.

·         Ενασχόληση, που διαρκεί περισσότερο από τον προγραμματισμένο χρόνο, με ανεπιτυχείς προσπάθειες ελέγχου και περιορισμού της δραστηριότητας αυτής.

·         Αίσθημα στέρησης,

·         περιορισμός του χρόνου, που αφιέρωνε στο παρελθόν το άτομο σε άλλες δραστηριότητες.

Σύμφωνα με την αναφορά της «Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας», τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά, τα οποία χρησιμοποιούν παρατεταμένα τον υπολογιστή τους, είναι τ’ ακόλουθα:

• Το παιδί παραβιάζει τα χρονικά όρια πού του έχουν τεθεί, όσον αφορά στη χρήση του Internet (π.χ. το παιδί, σύμφωνα με τους κανόνες των γονιών του, έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί 1 ώρα την ημέρα τον υπολογιστή, αλλά συνεχώς ζητά να μένει συνδεδεμένος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα).
• Παραμελεί τις δουλειές που του έχουν ανατεθεί  στο σπίτι, για να περάσει περισσότερο χρόνο μπροστά στον υπολογιστή.
•  Δημιουργεί συχνά φιλίες μέσω Internet.
• Περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου της ημέρας του, συνδεδεμένος στο διαδίκτυο (online).
• Ελέγχει το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του (email), πριν κάνει οτιδήποτε άλλο.
• Κάθε φορά που ανοίγει τον υπολογιστή, απομονώνεται.
• Παίρνει αμυντική στάση όταν ερωτάτε από τους γονείς του τι κάνει όσο είναι online.
• Επιθυμεί να βρίσκεται μόνο του στο δωμάτιο με το κομπιούτερ.
•  Νιώθει αγωνία, ταραχή και άγχος όσο είναι «εκτός» σύνδεσης (offline).
•  Προτιμά να περνάει την ώρα του μέσα στο σπίτι, μπροστά στον υπολογιστή, παρά να βγαίνει έξω με φίλους.
•  Εκνευρίζεται όταν του θέτουν χρονικά περιθώρια χρήσης του Internet.
•  Είναι θλιμμένο ή κακόκεφο, όσο είναι offline. 

Επίλογος

Το διαδίκτυο είναι ένα εργαλείο που διευκολύνει τη ζωή και δεν είναι υποκατάστατο της. Αναμφισβήτητα είναι ένα σημαντικό επίτευγμα της σύγχρονης τεχνολογίας και δεν μπορούμε να φανταστούμε πλέον τη ζωή μας και την καθημερινότητά μας χωρίς αυτό. Έτσι, όπως ακολουθούμε κανόνες προστασίας στην κανονική μας ζωή, οφείλουμε ν’ ακολουθούμε κανόνες και στην ψηφιακή μας ζωή αλλά και στις «διαδικτυακές μας συναναστροφές».